Το θέμα σε κείμενο 

Γράφει ο Ευάγγελος Γ. Σπύρου, εκδότης του «Ασφαλιστικού ΝΑΙ»

Αυτή τη φράση, «Ψέματα ή αλήθεια θα πω», την είπε ο Νέστορας και την αναφέρει ο Όμηρος (Ραψωδία Κ, στίχος 534) στην «Ιλιάδα». Την ίδια φράση «Ψεύσομαι ἢ ἔτυμον ἐρέω» την είπε και η Ελένη στον Μενέλαο όταν ο Τηλέμαχος έφτασε στη Σπάρτη με τον γιο του Νέστορα. Τον αναγνώρισε ως γιο του Οδυσσέα. «Κάνω λάθος ή μιλώ σωστά», του είπε.

Ο Νέστωρ ήταν βασιλιάς της Πύλου στη Μεσσηνία, όπου η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος πραγματοποίησε Ασφαλιστικό και Αντασφαλιστικό Συνέδριο τον Σεπτέμβριο του 2018, χωρίς να συνδέσει την ξενάγηση στην ιστορική Πύλο και το ανάκτορο του Νέστορα, διεθνούς ακτινοβολίας, που θα αναβάθμιζε και την εικόνα της στα μάτια των ξένων και των εδώ παροικούντων στελεχών ξένων πολυεθνικών εταιρειών.

Ο Νέστωρ έλαβε μέρος στον Τρωικό Πόλεμο με τους δύο γιους του και με ενενήντα πλοία. Ανατράφηκε στη Γερήνια της Ήλιδας (Γερήνιος), έλαβε μέρος σε πόλεμο εναντίον Κενταύρων μαζί με τους Λαπίθες, στο κυνήγι του Καλυδώνιου Κάπρου, στην Αργοναυτική Εκστρατεία και γέρος με ακμαίες σωματικές και πνευματικές δυνάμεις στον Τρωικό Πόλεμο. «Ο Όμηρος τον απαθανάτισε στην “Οδύσσεια” και την “Ιλιάδα” ως γενναίο πολεμιστή, εξαιρετικά όμως ως αρχηγό με σύνεση, με ηρεμία, με αξιοθαύμαστο θάρρος γνώμης, με επιβλητικό τρόπο έκφρασης, παραινώντας και ενθαρρύνοντας, αλλά και ψέγοντας ακόμα -όταν ήταν ανάγκη- και άνδρες και συναρχηγούς. Πάντοτε εισακουγόταν με ευπείθεια απ’ όλους και σεβασμό, είτε ήταν ευχάριστα σ’ αυτούς τα λεγόμενά του είτε δυσάρεστα και ανεπιθύμητα. Στην Τροία έχασε τον γιο του. Γύρισε στην Πύλο όπου έζησε ευτυχισμένος πολλά χρόνια. Φιλοξένησε και ενθάρρυνε τον Τηλέμαχο όταν πήγε να μάθει για τον πατέρα του Οδυσσέα.

Θαυμαζόταν για τη σύνεση και την ευγλωττία του, και η λαλιά του έτρεχε από τη γλώσσα του γλυκύτερη από το μέλι = «τοῦ καὶ ἀπὸ γλώσσης μέλιτος γλυκίων ῥέεν αὐδή» (Κώστας Παπαγεωργίου – Ομηρικό Λεξικό).

Η περίπτωση του Νέστορα και το γνωμικό του πιστεύω πως είναι χρήσιμη σε όλους μας ως οδηγός στις σχέσεις μας μέσα στο 2019, γι’ αυτό και ξεκινώ το κύριο άρθρο του «ΝΑΙ» με Όμηρο και τα διδάγματά του. Ίσως όλοι μας έχουμε ανάγκη να παραδειγματιστούμε από τη φράση «Ψεύσομαι ἢ ἔτυμον ἐρέω» του Νέστορα στην προσωπική, επαγγελματική και κοινωνικοπολιτική ζωή μας.

Φυσικά και τα Μέσα Ενημέρωσης και εμείς στον κλάδο.

Τι θα λέγαμε στο 2019; Αλήθειες ή ψέματα; Είναι και έτος εκλογών στην ασφαλιστική κοινωνία, αλλά ταυτόχρονα έχουμε δημοτικές, ευρωεκλογές και εθνικές εκλογές, όπου θα ακούσουμε πολλά και κάποιοι θα μας υποσχεθούν περισσότερα.

Τώρα, αυτή τη στιγμή, που είναι και η πρώτη ώρα του υπόλοιπου της ζωής μας, ας πλησιάσουμε τις λέξεις αλήθεια και ψέμα λίγο πιο προσεχτικά.

Αλήθεια είναι να ομιλώ επακριβώς χωρίς να έχω λησμονήσει κάτι. Η λέξη βγαίνει από το α στερητικό και το λανθάνω που σημαίνει λησμονώ.

Άρα ο αληθής είναι ο ειλικρινής, αυτός που δεν αποκρύπτει, που δεν ξεχνά κάτι. Τα λέει όλα. Αλλά και δεν κάνει κάποιον να λησμονήσει κάτι.

Λήθη είναι η λησμονιά. «Αληθές είναι το μη λήθον», είπε ο Ηράκλειτος. Κοντά είναι η ειλικρίνεια, σημαίνει καθαρά και ξάστερα. Ειλικρινής είναι αυτός που κρίθηκε κάτω από το φως του Ήλιου (είλη = το φως του ήλιου).

Πολύ σπουδαίες έννοιες για τις σχέσεις μας με τους άλλους.

Απέναντι στην Αλήθεια, το Ψέμα, το Ψεύδος. Ο Αριστοτέλης αποκαλεί το ψεύδος και απάτη. Απατεών λόγος! Απάτη είναι ο όλεθρος από το από + ατη. Η λέξη ψεύδος έχει σύνδεση με το «ψεύδισμα», ψίθυρο, ψέλλισμα όπου κάποιος δεν τα καταφέρνει να μιλήσει καθαρά. Οι ψεύτες όσα λένε τα λένε «μπερδεμένα», απατηλά, όχι καθαρά. Κάποιοι μπερδεύουν ό,τι λένε τόσο πονηρά που δεν ξέρεις αν λένε αλήθεια. Κάτι παρόμοιο αναφέρει ο Όμηρος για τον Οδυσσέα όταν προσπαθούσε να μπερδέψει την Πηνελόπη καθώς τον ρωτούσε ποιος είναι, λίγο πριν από τη μάχη με τους μνηστήρες, επειδή δεν ήθελε να της αποκαλύψει ποιος είναι. Έλεγε (τότε) ψέματα πολλά που έμοιαζαν με αλήθειες (Ἴσκεν ψευδέα πολλὰ λέγων ἐτύμοισιν ὁμοῖα - Ομήρου «Οδύσσεια», ραψωδία Τ, στίχος 203).

Τα παραπάνω ισχύουν πιο έντονα σε διαμεσολαβούντες ασφαλιστές, τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες, που κυρίως χρησιμοποιούν το λόγο για να προωθήσουν τις υπηρεσίες τους που υπόσχονται παροχές εις το μέλλον. Αλλά και σε όλους τους μικρούς και τους μεγάλους.

Πριν από κάθε πράξη ή παράλειψή τους ας ενθυμούνται ως φυσικά ή νομικά πρόσωπα αυτό που είπε ο Νέστωρ: «Ψεύσομαι ἢ ἔτυμον ἐρέω».

Καλή χρονιά, με υγεία αγαπητοί φίλοι αναγνώστες!

Ευάγγελος Γ. Σπύρου